El Kırığı Nedir?
Elin iskelet sistemi, 29 adet kemik ve bunların aralarındaki onlarca eklem yüzü tarafından oluşturulur. Bu kemiklere el bileğini ve parmakları hareket ettiren kasların uzantıları olan tendonlar (kirişler) yapışır. Aşırı derecede gelen yüklenmeler neticesi kemiklerin bütünlüğü bozulursa, kırık oluşmuş olur.
Kırık, Eli Nasıl Etkiler ?
Elde görülen bir kırık ağrıya, sertliğe ve hareket kaybına neden olabilir. Bazı kırıklar elde eğriliklere ve şekil bozukluklarına yol açar. Eğer kırıklar eklem içerisine uzanım gösteriyorsa uzun vadede eklemde dejeneratif artritlere neden olabilir.
El kırıklarınin belirtileri nelerdir?
- Kırık bölgesinde ağrı olur
- Şişlik dikkati çeker
- Söz konusu bölgeye yakın eklemlerde hareket zorluğuna sebebiyet verir.
Kırıklar basit, yerinden oynamamış şekilde veya çok parçalı, yerinden kaymış ve kompleks tarzda görülebilir. Bazı kırıklar kemiklerin cisminde oluşurken bazı kırıklar da eklemleri ilgilendirebilir. Kırığa neden olan enerjinin şiddetine göre kırık şekilleri değişebilir. Bazen de açık yaralanmalarla birlikte olup yara yeri problemlerine neden olabilir.
El kırığı nasıl tedavi edilir ?
Tedavi planlanırken kırığın radyolojik incelemesi yapılarak şekli, tipi, karakteri ve bulunduğu yer anlaşılır. Daha sonra kişinin yaşı, işi, genel sağlık durumu, hobileri ve hangi elinin olmasına göre en uygun tedavi yöntemi seçilir.
- Bazı kırıklar alçı yada değişik türde ateller kullanılarak tedavi edilirler. Amaç, kaynamaya kadarki geçen sürede kırığın tespitini yapmaktır.
- Bazı kırıkları bozulmadan yerinde tutabilmek için dışarıdan özel splint uygulanması gerekebilir.
- Bazılarına ise ameliyat tedavisi gerekir.
Cerrahi tedavide kırıklar düzeltildikten sonra değişik türde metaller ile (çivi, tel, plak ve/veya vidalar) tespit etme ihtiyacı olabilir. Eklemi ilgilendiren kırıkların düzeltilmesi mümkün olduğu kadar kusursuz olmak zorundadır. Kemik kaybıyla giden kırıklarda değişik türde kemik yamaları (greftler) gerekebilir. Açık yaralanması olan kırıkların tespitlerinde eksternal fiksatör denilen dışarıdan tespit materyalleri kullanma ihtiyacı doğabilir. Kırık tedavisinden sonra iyileşmekte olan elin rehabilitasyonu çok önemlidir. Sertlik ve hareket kısıtlılığı başta olmak üzere diğer benzeri sorunların oluşmaması için elin en uygun ve doğru bir şekilde rehabilitasyonu şarttır.
El kırığı tedavisinde beklentiler nedir?
Radyolojik olarak iskelet sisteminin kırık öncesi haline getirilmesi tercih edilmesine rağmen, iyi fonksiyon elde edebilmek için rontgende görülen kemik diziliminin çok iyi olması her zaman gerekli değildir. Başlangıçta kırık bölgede görülen ve hissedilen yükseklikler zaman içerisinde kaybolabilir. Kırık iyileşmesi sırasında aşağıdaki bazı komplikasyonlar görülebilir:
- Sertlik
- Hareket kısıtlılığı
- Enfeksiyon
- Kaynama gecikmesi
- Kaynamama
Kırık İyileşmesine Etki Eden Olumsuz Faktörler Nelerdir?
Kırık iyileşmesini sigara olumsuz yönde etkiler. Çocuklarda görülen bazı kırıkların kemik büyümesine olumsuz yönde etkisi olabilir. Kırık iyileşmesi ve takibi sırasında rehabilitasyon programları, atellemeler ve egzersiz tedavileri gerekebilir.