Topuk dikeni duruş bozukluğu, aşırı egzersiz, aşırı kilo, düztabanlık, uzun süre topuklu ayakkabı giyme vb. birçok nedene bağlı olarak oluşabilir. Topuk dikeni olan insanlar genellikle sabah yataktan kalktıklarında iç ayak kısmına basmakta zorluk yaşarlar. Bunun nedeni günlük ağrıların uyku esnasında topukta toplanmasıdır.
Gün içinde de bir yerde uzun süre oturduktan sonra ayaklarınızın üzerine basmakta sorun yaşıyorsanız yüksek ihtimalle bu topuk dikenidir.
Topuk dikeni tedavi edilmediği takdirde yaşanan yürüyüş bozukluğu ile beraber orantısız yüklenme nedeniyle eklem kireçlenmelerine yol açabilir. Ayrıca, kronik bir duruma dönüşebilir, aktiviteler aynı seviyede tutamayabilir ve topuk dikeni sizin yürüyüş şeklinizi değiştireceği için; ayak, diz, kalça ve sırt problemleri yaşanabilir.
Topuk Dikeni Nedir? Neden olur?
Topuk dikeni genellikle ayağın altında bulunan bir tendonun kısalmasıdır. Sorun ayağın yaylanmasını sağlayan bir kasın topuğa bağlandığı yerdeki kısalıktır. Topuk dikeni topuk kemiğinin alt kısmında kalsiyumun birikmesiyle oluşan kemiksi bir çıkıntıdır.
Kadınlarda daha çok rastlanan topuk dikeninin nedenleri arasında; aşırı egzersiz yapmak, fazla ayakta kalmak, kilo almak, iç tarafı desteksiz ayakkabı giymek (düz sandalet, parmak arası terlik, topuklu ayakkabı vb.) gibi nedenler yer alıyor. Uzun süreli olarak ayağınıza tam olarak oturmayan ve ortopedik olmayan ayakkabılar giymeniz de topuk dikeni nedenidir. Ayrıca düztaban, ayak kavisi yüksek kişiler, diyabet (şeker) hastaları, eklem romatizması veya eklem dejenerasyonu olanlar bu rahatsızlığa daha yatkın oluyor.
Eğer yürüme bozukluğunuz varsa bu topuk dikeni oluşma riskinizi artırır. Aşırı egzersiz, ayağa yük bindiren iş ve sporlar sonucu aşırı yüke maruz kalan topukta diken oluşma riski yüksektir.
Topuk Dikeni Belirtileri Nelerdir?
- Sabah yataktan kalkma sonrası ilk birkaç adımda şiddetli topuk ağrısı ve bu ağrı kendiliğinden yürüme ile geçiyorsa
- Gün içinde uzun süre oturulduğunda ilk kalkmada ağrı oluşur,
- Gün içinde uzun süre yürüyüşler yapıldığında ağrı hissedilir
- Gün topuk ağrılarına da oldukça sık rastlanır.
- Topuk dikeninde uzun süre yürümek ve dinlenmek ağrıyı artırır. Dokudaki iltihap iyileşmeyene kadar ağrı geçmez.
- Geceleri ayağa yük bindirilmediği için ağrı görülmez.
Topuk Dikeni Nasıl Geçer? Tedavisi Nasıldır?
- Topuk Dikeni rahatsızlığının ilk tedavisi istirahattir. Ayağın üzerindeki baskının azaltılması ve aşırı yükleme yapmamaya dikkat edilmesi gerekir.
- Topuk dikeninin nedenlerinden biri olan duruş, yürüme bozukluğunun olup olmadığı muayene edilerek belirlenmelidir. Varsa ilk etapta bu durum iyileştirilmelidir. Duruş bozukluğunun giderilmesi akabinde topuk dikenine de etki edecektir.
- Topuk Dikeni belirti hafifletmek için de, ağrılı bölgeye, günde iki, üç defa, yirmi dakika süreyle buz uygulayabilirsiniz.
- Evde de yapılabilecek uygun egzersizlerle beraber topuk dikeni ağrıları azaltılabilir ve kontrol altına alınabilir.
- Ayağınızın altına Tenis topu veya konserve kutusu koyup çevirerek masaj yapın.
- Topuk dikeni, ilaç ve doktor tedavisine gerek kalmadan geçebildiği gibi ileri boyutlara gelen rahatsızlıklarda doktora başvurmak gerekir.
- Medikal ürünler satan bir yerden alacağınız topukluk ve tabanlık ağrıyı azaltmada etkili olacaktır. Egzersizle iyileşmeyen hastalarda atel bileklik kullanımı söz konusudur. Gece kullanılan atel ayağın 90 derecede durmasını sağlar.
- Topuk dikeni tedavisinde fizik tedavi de etkili yöntemlerden biridir.
- Doktorlar tarafından önerilecek olan bölgesel iğne tedavisi de ciddi boyutlara varan topuk dikeni tedavileri için etkilidir. Kortizon (steroid) veya PRP enjeksiyonları yapılabilir. Yan etkileri yoktur.
- Nadiren de olsa topuk dikeninin egzersiz ve ilaç takviyesiyle geçmeyecek riskli boyutlara gelmesi sonucunda ameliyat uygulaması yapılabilir.
Topuk Dikeni İçin Evde Yapabileceğiniz Egzersizler
Topuk dikenine neden olan esnekliğini kaybeden ve kısalan tendon egzersizlerle eski haline getirilebilir bunun için germe egzersizleri bu tendonun uzatılarak ayağın eski esnekliğine kavuşmasını sağlar. Aşırı boyutla ulaşmamış yeni başlayan topuk dikeni ağrıları için evde yapabileceğiniz iki hareket aşağıdaki gibidir
- Bir dizinizi bir duvara karşı düz tutup topuğunuz yere basarken, diğer dizinizi bükerek, duvara yaslayın. Topuk bandınız ve ayak kavsiniz yaslanırken gerilecektir. On saniye bu pozisyonda kalın ve sonra gevşeyin ve ayakta düz durun. Her ağrıyan topuğunuz için topuk dikeni egzersizlerinizi yirmi kere tekrarlayın.
- Bir ayağınızı diğerinden önde tutarak, öne doğru karşı tarafın üzerine eğilin. Dizlerinizi kırın ve topuklarınızı mümkün olduğu kadar yerde tutarak aşağıya doğru çömelin. Topuk bağınız ve ayak kavsiniz bu gerilmede topuklarınız yukarı çıkacak gibi gerilecektir. On dakika böyle kalın, gevşeyin ve doğrulun. Bu hareketi yirmi kez tekrarlayın.