El bölgesinde gerçekleşen yaranmaların çoğunluğunda tendon kesilerinden meydana gelen bir yaralanma söz konusudur.
Gerçekte sinirin el bileğinde sıkışması olarak da tanımlanabilir. Anatomik olarak el bileğinde 9 tendon ve median sinirin geçtiği karpal tünel olarak isimlendirilen bir boşluk vardır. Bu tünel içerisindeki basıncın artması ve sinire baskı yapması ile karpal tünel sendromu meydana gelmektedir. Tünel içerisindeki basınç sinirin çalışmasını engelleyecek düzeyde artınca elde uyuşma, ağrı ve karıncalanma ortaya çıkabilir.
Karpal tünel sendromu nedeni nedir?
Genellikle nedeni bilinmemektedir. Sinir üzerindeki bası birçok nedenle ortaya çıkabilir. Çıkıklar, kırıklar, tenosinovit (tendon kirişlerinin etrafında ödem olması), kireçlenme ve el bileğinin uzun süre bükülü vaziyette tutulması sonucu meydana gelebilir.
Doğumla beraber sona eren gebelikteki sıvı tutulumu da tünel içerisindeki basıncı artırarak semptomlara neden olabilir. Tiroit fonksiyon bozuklukları, romatoid artrit ve diyabet de karpal tünel sendromu ile ilişkilendirilmektedir. Tüm bu nedenlerin birleşmesiyle de bu hastalık ortaya çıkabilir.
Karpal tünel sendromunda bulgu ve belirtiler nelerdir?
Karpal tünel sendromu genellikle ağrı, uyuşma, karıncalanma veya bu üçünün bir arada görülmesi şeklinde belirtiler verebilir. Uyuşma ve karıncalanma en sık başparmak, işaret, orta ve yüzük parmaklarında ortaya çıkmaktadır. Semptomlar genellikle geceleri ortaya çıkar ama aynı zamanda araba sürmek, gazete okumak gibi günlük aktivitelerde de fark edilebilir. Bu hastaların zaman zaman sakarlık, bazen nesneleri zayıf kavrama ve düşürmeye eğilimleri olabilir. Ciddi durumlarda kalıcı his kusurları ve başparmak tabanındaki kaslarda tutma zorluğuna neden olan ve atrofi denilen zayıflama-küçülmeler meydana gelir.
Karpal tünel sendromu tanısı nasıl koyulur?
Tıbbi koşullar da dahil olmak üzere detaylı bir hikaye, ellerin nasıl kullanıldığı ve önceden herhangi bir yaralanma olup olmadığı önemlidir. Kireçlenme ve kırık gibi diğer nedenleri ortaya çıkaracak bir röntgen çekilebilir. Karpal tünel sendromu ile ilişkilendirilecek bir tıbbi durum varsa bununla ilgili laboratuar testleri yapılabilir. Diğer olası sinir patolojilerini de değerlendirmek ve kontrol için sinir iletim çalışmaları ve EMG (elektromiyogram) yapılabilir.
Karpal tünel sendromu tedavisi nasıl yapılır?
Şikayetler cerrahi dışı tedaviler ile de azaltılabilir. Tıbbi durum ve koşulların belirlenmesi sonrası, elin kulanım şeklinin değiştirilmesi, el bileğini istirahat pozisyonunda tutacak el bileği atelleri (splint) sinir üzerindeki baskıyı azaltmaya yardımcı olabilir. Geceleri el bileği ateli kullanmak uyku sırasındaki semptomları azaltabilir. Karpal tünel içerisine uygulanan kortizon enjeksiyonu ise sinir çevresindeki şişlik ve basıyı azaltarak belirtilerin azalmasına yardımcı olabilir.
Semptomlar da artma görüldüğü zaman, sinirdeki baskıyı azaltmak için cerrahi tedavi gerekli olabilir. Sinir üzerindeki baskı, elin avuç içi tarafındaki tünelin tavanını oluşturan bağın kesilmesi ile azaltılabilir. Bu ameliyat için kesiler değişebilir, fakat amaç aynıdır: tüneli genişletmek ve sinir üzerindeki baskıyı azaltmak. Ameliyat sonrası kesi çevresindeki ağrı birkaç hafta ya da ay sürebilir. Uyuşma ve karıncalanma hızlıca ya da yavaş yavaş kaybolabilir. El bileği ve el gücünün normale dönmesi birkaç ayı bulabilir. Ciddi ve gecikmiş vakalarda semptomlar ameliyattan sonra da tamamen kaybolmayabilir.
Sağlık Köşesi
Ortopedi ve Travmatoloji Hastalıkları Uzmanı YRD.DOÇ.DR. Ertan Yılmaz'dan sağlık yazıları.Elin iskelet sistemi, 29 adet kemik ve bunların aralarındaki onlarca eklem yüzü tarafından oluşturulur.
El bileği eklemi, iki ön kol kemiğinin alt ucu, 8 tane küçük el bileği kemiği ve eldeki tarak kemiklerinin taban kısımlarının oluşturduğu 15 kemik ve aralarındaki onlarca eklem yüzeyinden oluşan vücudun en karmaşık eklemlerinden bir tanesidir.
Dirsekten veya önkol seviyesinden başlayıp el bileğine veya parmakların kemiklerine doğru ilerleyen kaslar, tendon denilen kirişler haline gelirler
Normal bir eklemde kemiklerin birbirlerine bakan yüzeyleri düzgün, pürüzsüz bir kıkırdak dokuyla kaplıdır.