Geçmişte doğumsal kalça çıkığı olarak adlandırılan gelişimsel kalça çıkığı, genel olarak bilinenin tam aksine doğum sırasında oluşan bir deformasyon değildir.
Çocuk ortopedisi, 16 yaşın altındaki çocukların yürüme bozuklukları, doğuştan gelişen deformiteleri, ayak sorunları, bacak kısalıkları, gelişimsel kalça displazisi ve omurga rahatsızlıkları gibi sorunlarının uzman cerrahlar tarafından takip ve tedavilerinin gerçekleştirildiği alandır ve ortopedik cerrahinin en temel ve önemli alanlarından birini oluşturmaktadır.
Ayrıca çocukluk çağlarında görülen doğumsal ya da kazanılmış nörolojik, enfeksiyöz, tümöral, travmatik ve başka nedenlerle ortaya çıkan kas ve iskelet sistemi hastalıkları, kalça çıkığı, kalça displazisi, çarpık ayak olarak bilinen pes ekino varus, açık omurilik olarak bilinen spina bifida ve düz tabanlık olarak bilinen pes planus hastalıklarının tanı ve tedavisini de çocuk ortopedisi bölümünde yapılmaktadır.
Kalça Çıkığının Bebekler Üzerindeki Etkisi Nedir?
Genellikle kız çocuklarında görülen gelişimsel kalça çıkığı doğuştan meydana gelen bir durumdur. Tedavi edilmediği takdirde ilerleyen yıllarda ciddi sakatlıklara yol açabilir. Kalça çıkığı hastalığında kalçada herhangi bir kırık ya da kas ve sinir sorunları olmaz. Hastalığın nedeni, kalça eklemini oluşturan uyluk kemiğinin başı ve leğen kemiği arasındaki ilişkinin bozulmasıdır. Erken teşhis ile hasta başıyla tedavi edilebilir.
Bebeklerde Kalça Çıkığı Nasıl Oluşur?
Eskiden doğumsal kalça çıkığı olarak adlandırılan bu hastalığın doğum sırasında oluşan bir komplikasyon sebebiyle meydana geldiği düşünülüyordu. Ancak, bebeğin kalça kemiğinin ilk dokuları anne karnında oluşmaktadır. Bu yüzden, gelişimsel kalça çıkıkları bebek doğmadan önce anne karnında oluşan çıkıklardır. Gelişimsel kalça çıkıklarının dışında kaza sebebiyle oluşabilen kalça çıkıkları da olabilir.
Kalça Çıkığı Ameliyatsız Tedavi Edilebilir Mi?
Gelişimsel kalça çıkıkları, doğumdan sonraki ilk altı ayda tespit edildiği taktirde erken teşhis ile ameliyatsız tedavi edilebilir. Pavdik bandajı denilen bandaj ve aparatlar yardımıyla kalça kemiğini belirli bir pozisyonda tutup hastalığı tedavi etmek mümkündür. Daha geç teşhis edilen kalça çıkıklarında, anestezi altında kalçayı yerine oturtma işlemi uygulanır. Bu tedaviler için gecikildiyse veya herhangi bir sonuç alınamadıysa cerrahi müdehale uygulanır. Yaş ilerledikçe, kalça çıkığını tedavi etmek için metalik protez kullanımına kadar uzanan tedavi yöntemleri uygulanır.
Doğumsal Vertikal Talus Nedir?
Düz taban olarak bilinen ve topuğun yukarıda, ayağın ortasının daha aşağıda olarak pozisyonlandığı şekil bozukluğuna vertikal talus denir. Cerrahi tedavinin yanısıra Ponseti tekniği de bu şekil bozukluğunun bir tedavisi olarak kullanılmakta. Alçılama sonrası ufak cerrahi bir işlem ile ayak normal haline getirilmekte. Poseti tekniği ile ileri yaştaki çocukların ayakları da tedavi edilebiliyor.
Ayağın İçe Dönük Basması Kendiliğinden Düzelir Mi?
Küçük çocuklarda görülen, yürüme va koşma sırasında ayağın içe dönük basmasıyla oluşan bu ortopedik hastalık, çocuk sekiz yaşına geldiğinde kendiliğinden düzelir. Alçı, ameliyat, cihazlama, özel ayakkabı veya egzersiz gibi bir tedavi gerekli değildir.
Ergenliğe Kadar Geçmeyen Düztabanlık Tedavi Gerektirir Mi?
Bebeklerin ayakları esnek düztabanlık görünümündedir ve yere bastığında ayağın uzunlamasına arkı kaybolur. Zamanla bu yumuşak dokular gerginleşir ve sertleşir. Böylece ayağın arkı ortaya çıkar. Üç veya dört yaşındaki çocuğun ayakları normal bir şekil almış olur. Ergenlik çağına gelen çocuklarda düztabanlık görülüyorsa doktora başvurulması gerekir.
Serebral Palsi Nedir?
Beynin ya da omuriliğin istemli hareketleri kontrol eden kısmında oluşan hasarlardan kaynaklanmaktadır.
Spastisitenin Semptomları Nelerdir?
Spasitisitenin semptomları yüksek kas tonüsü (hipertonisite), bir dizi hızlı kas kontraksiyonu (klonüs), abartılı derin refleksler, kas spazmları, bacakların istemsiz bir şekilde çaprazlanması (makaslama) ve eklem katılığıdır. Spasitisite, hafif kas katılığı ile ciddi, ağrılı ve kontrol edilemeyen kas spazmları arasında derecelendirilir.
Spastisitenin Tanısı Nasıl Koyulur?
Doktor muayenesi sırasında yapılan değerlendirme görüntülü kayda alınır ve tedavi süresince elde edilen gelişmeler bu kayıtlar incelenerek anlaşılır.
Spastisite Nasıl Tedavi Edilir?
Spastisite hastaları için miyofasyal gevşetme adı verilen bir esnetme tekniği uygulanmaktadır. Örümcek ağına benzeyen fasya, her kasın, kemiğin, sinirin, damarların ve iç organların üzerini kaplar ve arasına girer. Kas lifleri zarar gördüğü zaman fasya kısalır ve sıkılaşır.
Botoks tedavisi de spastisite için kullanılan bir başka tedavi yöntemidir. Spastiklik sorunu olan kasların içine lokal olarak enjekte edilen madde, kası felç eder. Botoks tedavisi spastisiteyi iyileştirmese de kastaki sıkılığın azaltılmasına yardım eder ve etkisi üç ila altı ay devam eder.
Sindaktili Yapışık Parmak Nedir?
İki bin hastanın birisinde karşılaşılan bu durum parmakların doğuştan yapışık olmasıdır. Kalıtımla geçme ihtimali olan bu hastalıkta genellikle üç ila dört parmak yapışık olurken, erkeklerde daha sık ortaya çıkar. Ameliyat en erken iki yaşında en geç üç yaşında olan çocuklara uygulanabilir.
Sağlık Köşesi
Ortopedi ve Travmatoloji Hastalıkları Uzmanı YRD.DOÇ.DR. Ertan Yılmaz'dan sağlık yazıları.Kalça çıkığı erken dönemde tespit edilirse bandaj ve alçıyla tedavi edilir